- Tipi: "Oturak" (bodur) tipi bir fasulyedir, yani sırık gerektiren "sırık" fasulyelerinin aksine, kompakt bir şekilde büyür ve destek yapılarına ihtiyaç duymaz.
- Görünüm: Sarıkız fasulyeleri açık ila koyu yeşil renktedir ve baklaları genellikle yassı ve uzundur (13-20 cm). Önemli bir özelliği, kılçıksız olmalarıdır, bu da onları yemeyi daha keyifli hale getirir.
- Olgunlaşma Süresi: Orta erkenci bir çeşit olarak kabul edilir, genellikle topraktan çıktıktan sonra 40-50 gün içinde hasada hazır olur.
- Verim ve Adaptasyon: Sarıkız, iyi bir verim sağlayan bereketli bir çeşittir. Çeşitli toprak tiplerine uyum sağlayabilir, bu da onu açık alanda yetiştirmeye uygun kılar.
- Tüketim: Hem taze yeşil baklaları hem de kurutulmuş fasulyeleri tüketilir. Özellikle mükemmel lezzeti ve konserveye uygunluğu nedeniyle tercih edilir.
- Ekim: Önerilen ekim derinlikleri genellikle 3-5 cm'dir; sıralar arası 40-65 cm, sıra üzeri 6-10 cm olmalıdır. Tahmini çimlenme süresi 5-10 gündür ve optimum çimlenme sıcaklığı 15-25°C'dir. Olgunlaşma süresi ekimden hasata kadar genellikle 2-3 aydır. İlkbahar ve sonbaharda ekilebilir.
Özetle, Sarıkız fasulye, Türk tarımında ve mutfağında oldukça değerli, çok yönlü, yüksek verimli ve lezzetli bir fasulye çeşididir.
100 gram taze fasulyenin (yaklaşık olarak Sarıkız fasulyesi için de geçerli) genel besin değerleri:
Makro Besinler:
- Kalori: Yaklaşık 44 kcal (düşük kalorili bir sebzedir).
- Karbonhidrat: Yaklaşık 6.99 g
- Lif: Yaklaşık 2.1 g (yüksek lif içeriği sindirim sağlığı için faydalıdır, tokluk hissi verir.)
- Protein: Yaklaşık 2.2 g
- Yağ: Yaklaşık 0.4 g (çok düşük yağ içeriğine sahiptir.)
Vitaminler:
- C Vitamini: Oldukça iyi bir C vitamini kaynağıdır (yaklaşık 16 mg). Bağışıklık sistemini destekler ve antioksidan özelliklere sahiptir.
- A Vitamini: A vitamini açısından da zengindir.
- Folik Asit (B9 Vitamini): Özellikle folat içeriği yüksektir (yaklaşık 37 mikrogram). Hücre büyümesi ve DNA sentezi için önemlidir, özellikle hamilelik öncesi ve sırasında tüketimi önerilir.
- B1, B2, B6 ve K Vitaminleri: Bu vitaminleri de içerir. K vitamini kemik sağlığı için önemlidir.
Mineraller:
- Potasyum: Yüksek potasyum içeriği (yaklaşık 316 mg) kalp ritminin ve kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur.
- Kalsiyum: Kemik sağlığı için önemli olan kalsiyumu içerir (yaklaşık 61 mg).
- Demir: Demir minerali de bulunur (yaklaşık 1.1 mg).
- Manganez: Kemik gelişimini destekler.
Diğer Faydaları:
- Antioksidanlar: Taze fasulye, antioksidan özelliklere sahiptir, bu da vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını azaltmaya yardımcı olur.
- Düşük Kolesterol: Kolesterol içermez.
- Düşük Sodyum: Doğal olarak düşük sodyum içerir.
Sarıkız fasulyesi, zengin vitamin, mineral ve lif içeriği sayesinde dengeli ve sağlıklı bir beslenmenin önemli bir parçasıdır. Hem zeytinyağlı hem de etli yemeklerde sıklıkla tercih edilir.
Yorumlar